Kalite Sözlük
Anahtar performans göstergesi
Kurumun stratejik amaç ve hedefleri doğrultusunda mevcut ve gelecekteki başarısı için en kritik olan performans göstergeleridir. Kurumun misyonu ve hedefleri ile ilişkili, özgünlüğünü en çok yansıtan ve gelişimini izlemekte en önemli olduğunu düşündüğü temel performans göstergeleri olarak da tanımlanır.
Atama
Eğitim-öğretim kadrolarından herhangi birisinde ilk kez işe alınmayı ifade eder.
Avrupa Yeterlilikler Çerçevesi (AYÇ)
Hayat Boyu Öğrenme için Avrupa Yeterlilikler Çerçevesi (AYÇ), yeterliliklerin anlaşılması ve karşılaştırılması için geliştirilen hayat boyu öğrenme politika aracıdır. AYÇ, yeterliliklerin işverenler, bireyler ve kurumlar tarafından daha iyi anlaşılmasını sağlayarak, çalışanların ve öğrenenlerin yeterliliklerini diğer bir ülkede kullanabilmesinin yolunu açmakta, ülkelerin yeterlilik sistemlerinin birbirleriyle bağlantısını sağlayan ortak karşılaştırma aracı işlevi görmektedir. (myk.gov.tr)
Bilgi Yönetim Sistemi
Kurumun, bilgileri bir araya getirmeyi, düzenlemeyi, saklamayı ve gereksinim duyulduğunda kolaylıkla erişilebilmesini sağlayacak bilişim altyapısı ve sistemleridir.
Bilgi Yönetimi
Kurumların, misyon ve stratejilerini başarmak amacıyla; sahip olduğu kritik bilgiyi tanımlama, bilginin edinimi ve paylaşılması süreçleridir.
Ders Öğrenme Çıktıları/Kazanımları
Bir ders öğrenme sürecinin sonunda öğrencinin kazanacağı bilgi, beceri ve yetkinliklerdir. Bilişsel, duyuşsal ve psiko-motor anlamda öğrencinin bir ders sonunda kazanacaklarını gösterir.
Dış Değerlendirici
Kurumsal dış değerlendirme programında görev yapmak üzere Yükseköğretim Kalite Kurulu tarafından görevlendirilen dış değerlendirme sürecini yürütmeye yetkin kişidir.
Dış Değerlendirme
Bir yükseköğretim kurumunun veya programının kalitesinin bağımsız dış değerlendirme ve akreditasyon kuruluşları tarafından değerlendirilme sürecidir.
Eğitim Amaçları
Bir programın eğitsel misyonunu nasıl planlamayı sağladığını ve paydaşlarının gereksinimlerini nasıl karşılayacağını bildiren açık ve genel ifadelerdir. Programın eğitim amaçları, mezunların bir programı bitirmelerini izleyen birkaç yıl içinde gerçekleştirmeleri beklenenleri tanımlayan ifadelerdir.
Eğitim-Öğretim Kadrosu
Üniversitelerde görevli öğretim üyeleri, öğretim görevlileri ve araştırma görevlilerini ifade eder.
Eğitim-Öğretim Kalite Politikası
Kurumun paydaşlarının katılımı ile oluşturduğu; eğitim-öğretim süreçlerindeki eğitime bakış açısını, önceliklerini, hedeflerini ve iş yapış biçimini ifade eden bir çerçevedir.
İç Kalite Güvence Sistemi
Kurumun kalite güvence politikasını, eğitim-öğretim standartlarını, araştırma standartlarını, topluma hizmet standartlarını, uluslararasılaşma standartlarını, yönetişim standartlarını, bu standartlara uygun akademik yaşamın kanıtlarını veya iyileştirme adımlarını içerir. Özellikle, eğitim-öğretim, araştırma-geliştirme ve yönetim kalite güvencesi alt sistemlerinden oluşan üniversitenin misyon ve vizyonu ile uyumlu stratejileri ve bu stratejileriyle ilişkili hedeflerine ulaştığının belirlenmesi amacıyla oluşturduğu mekanizmaları, değerlendirme süreçleri ve ilgili ölçme ve değerlendirme faaliyetleridir.
İdari Birimler
Yükseköğretim idari birimleri, üniversitelerin temel süreçlerini desteklemek üzere yürütülen, öğrenciye ve çalışanlara yönelik destek hizmetlerini yürüten birimlerdir.
İdari Yapılanma
Kurumun eğitim-öğretim, araştırma-geliştirme, toplumsal katkı, idari destek süreçlerinin yönetilmesini ve tüm uygulamaların kurumsallaşmasını sağlamak üzere oluşturulan organizasyonel yapıdır.
İnsan Kaynakları Yönetimi (İKY)
Kurumların en değerli varlığı olan, bireysel ve toplu olarak örgütsel amaçlara ulaşılmasına katkıda bulunan çalışanların stratejik, kapsamlı ve iç tutarlılığı olan bir yaklaşımla yönetilmesidir.
İş Yükü
Öğrenme çıktılarına ulaşmak için öğrencinin harcadığı zamana/emeğe denir.
İş Yükü Temelli Kredi
Hedeflenen öğrenme çıktılarına ulaşabilmek amacıyla her bir dersin tamamlanması için gerekli öğrenci iş yükünü gösteren sayısal değerdir.
İşbirliği Yönetimi
Kuruluş dışı işbirliklerinin kurumun misyonu ve hedefleri doğrultusunda oluşturularak, sürdürülebilir yarar sağlamak üzere yönetilmesi sürecidir.
İyileştirme Çevrimi (PUKO Döngüsü)
Süreçlerde Planlama, Uygulama, Kontrol etme ve Önlem alma aşamalarından oluşan iyileştirme çevrimidir.
Kalite Güvence Sistemi
Yükseköğretim kurumlarının eğitim-öğretim, araştırma ve toplumsal katkı faaliyetleri ile idari hizmetlerinin iç ve dış kalite güvencesi ve akreditasyon süreçlerini planlama ve uygulama esaslarının tümünü kapsar.
Kalite Güvencesi Kültürü
Kalite güvencesi yaklaşımının günlük akademik yaşamda paydaşların izleyebileceği şekilde kurumsal, birimler düzeyinde ve bireysel olarak benimsenmesi ve içselleştirilmesini ifade etmektedir.
Kalite Komisyonu
Yükseköğretim kurumlarının, kendi kurumlarında kalite güvencesi çalışmalarının yürütülmesi amacıyla oluşturulan komisyondur.
Kalite Politikası
Kurumun kalite güvence stratejisi, kurumdaki eğitim ve araştırma ilişkisi, kalite güvence uygulamalarını, mekanizmalarını ve süreçleri ile kalite güvence organizasyonunun tanımlandığı çerçeve esasları.
Kurumsal Dış Değerlendirme Programı
Yükseköğretim kurumlarının eğitim-öğretim, araştırma ve toplumsal katkı faaliyetleri ile idarî hizmetlerinin kalitesinin, beş yılda en az bir defa olmak üzere Yükseköğretim Kalite Kurulu tarafından periyodik olarak gerçekleştirilecek dış değerlendirme süreci.
Kurumsal Dış Değerlendirme Takımı
Bir yükseköğretim kurumunun dış değerlendirme programını yürütmek üzere takım başkanı ve dış değerlendiricilerden oluşan takımı ifade etmektedir.
Kurumsal Geri Bildirim Raporu (KGBR)
Kurumsal dış değerlendirme programı kapsamında değerlendirilen yükseköğretim kurumu için dış değerlendiriciler tarafından hazırlanan kurumun güçlü ve iyileşmeye açık alanlarını içeren rapordur.
Kurumsal İç Değerlendirme
Bir yükseköğretim kurumunun veya programının kalitesini kendi içinde mekanizmalar yardımıyla değerlendirmesi.
Kurumsal İç Değerlendirme Raporu (KİDR)
Yükseköğretim kurumunun; eğitim-öğretim, araştırma ve toplumsal katkı faaliyetlerine ilişkin kalite güvencesi süreçlerini izlemek amacıyla her yıl hazırlanan raporu.
Kurumsal Performans Yönetimi
Performans yönetim modeli planlama aşamasıyla başlar. Planlama aşamasında; vizyon, stratejiler, iç ve dış paydaş beklentileri gibi unsurlar dikkate alınarak performans öncelikleri belirlenir. Daha sonra Sürekli İyileştirme ve Değişim Yönetimi uygulamalarıyla kurumsal performans geliştirilir. Belirli periyotlarda ise kurumsal performans ölçülür ve sonuçlar değerlendirilerek gözden geçirme süreci tamamlanır.
Liderlik
Ortak amaçları gerçekleştirmek üzere kurumun iç ve dış paydaşları arasında hedef birliği sağlama ve paydaş gruplarını yönlendirme sürecidir.
Mali Kaynakların Yönetimi
Kurum finansal (mali) kaynaklarını, misyon ve stratejilerini başarmak üzere ve uygulamaların sürdürülebilirliğini güvence altına alacak şekilde yönetilmesidir.
Misyon
Yükseköğretim kurumunun “Neden varız?”, “Ne iş yaparız?” ve “Kime hitap ederiz?” gibi soruları yanıtladığı bildirgedir.
Öğrenci Destek Hizmetleri
Öğrencilerin öğrenmeleri ve çeşitli özelliklerini geliştirmeleri için destek sağlayan yapı ve birimlerdir.
Öğrenci Merkezli Öğrenme-Öğretme
Öğrenme-öğretme süreçlerinde öğrencinin aktif olarak derse katıldığı, dersin merkezinde yer aldığı yöntemlerdir.
Öğrenci Merkezli Ölçme ve Değerlendirme
Öğrencilerin ölçme-değerlendirme süreçlerinde aktif rol almasını sağlayan yaklaşımdır.
Öğrenme Kaynakları
Öğrencilerin öğrenme eylemlerini gerçekleştirmeleri için destek ve tamamlayıcı olan kaynaklardır.
Önceki Öğrenmelerin Tanınması
Bireylerin, farklı öğrenme yollarıyla edindikleri kazanımların resmi olarak tanınması ve belgelendirilmesidir.
Öz-Değerlendirme
Kurumun toplumsal katkı uygulamalarını kendi ölçütlerine göre kapsamlı değerlendirmesidir.
Paydaş
Kurumun eğitim, araştırma ve toplumsal katkı faaliyetleriyle ilişkili tüm kişi ve kuruluşları ifade eder.
Paydaş Katılımı
Kurumun plan ve karar süreçlerine paydaşların dahil edilmesidir.
Performans Göstergesi
Kurumun hedeflerine ulaşmadaki başarısını ölçen sayısal veya nitel parametrelerdir.
Politika Belgesi
Kurumun iş yapış biçimini, süreçlerini ve amaçlarını özetleyen resmi belgedir.
Program Çıktıları
Öğrencilerin bir programı tamamladıktan sonra kazanmaları beklenen bilgi, beceri ve yetkinliklerdir.
Süreç Yönetimi
Kurum süreçlerinin belirlenmesi, tanımlanması, izlenmesi ve iyileştirilmesidir.
Süreçler Yönetimi
Süreç odaklı organizasyon yapısının kurulması ve süreç sahiplerinin belirlenmesidir.
Taşınır ve Taşınmaz Kaynakların Yönetimi
Kurumun fiziksel varlıklarının ekonomik ve ekolojik sürdürülebilirlik gözetilerek yönetilmesidir.
Tedarik Zinciri
Bir ürün veya hizmetin tedarikçiden nihai kullanıcıya kadar tüm süreçleridir.
Toplumsal Katkı
Kurumun sahip olduğu bilgi ve yetkinlikleri toplum yararına sunma faaliyetleridir.
Toplumsal Katkı Çıktısı
Toplumsal katkı faaliyetlerinin birey veya toplum üzerinde bıraktığı kazanımlar ve etkileridir.
Toplumsal Katkı Fonksiyonları ve Uygulamaları
Topluma yönelik çeşitli etkinlik ve hizmetlerin sınıflandırılmasıdır.
Toplumsal Katkı Kaynakları
Toplumsal katkı faaliyetleri için ayrılan insan, mali ve teknolojik kaynaklardır.
Toplumsal Katkı Politikası
Kurumun toplumsal hizmet ve katkı stratejilerini belirleyen resmi belgedir.
Toplumsal Katkı Strateji ve Hedefleri
Kurumun toplumsal katkı sürecindeki vizyon ve ölçülebilir hedefleridir.
Türkiye Yeterlilikler Çerçevesi
AYÇ ile uyumlu, tüm eğitim kademelerini kapsayan ulusal yeterlilikler sistemidir.
Vizyon
Kurumun gelecekte ulaşmayı hedeflediği konum ve amaçlarını tanımlayan bildirgedir.
Yeterlilik
Bir meslek veya alanda görev yapabilmek için gerekli bilgi, beceri ve tutumların bütünüdür.
Yönetim Bilişim Sistemleri
Karar destek amacıyla bilgiyi toplayan, analiz eden ve sunan yazılım/altyapılardır.
Yönetsel Yapılanma
Kurumun tüm fonksiyonlarını kapsayan organizasyonel yapıyı ifade eder.
Yükseköğretim Kurumu Kalite Güvence Politikası
Kurumun kalite stratejisini, ilkelerini ve standartlarını belirleyen resmi politikadır.
Yükseltme
Doktor öğretim üyesi veya doçent kadrosundaki bir akademisyenin üst kadroya ilerlemesini ifade eder.